ኣናፍራ ቆቛሕ ዘይፈልጥስ ኣይሃዳናይን! ካልኣይን መወዳእታን
ኢሳያስ፡ መንነቱን ሓቢኡ፡ ነቶም ካልኦት ምእንቲ ህዝቦም ክስውኡ ንበረኻ ዓዶም ዝወፈሩ ደቂ ገርሂ ልባ መሲሉ፡ ናብ ሜዳ ከም ዝተሰለፈ ኢዩ ታሪኹ ዘረጋግጽ። ንህዝብና ናጻ ንምውጻእ ካብ ካልኦት ንላዕሊ ዝቃለስ መሲሉ ስለ ዝተራእዮም ኢዩ ከኣ ልቦም ክሰርቕን፡ ‘ጨጓር ዳንጋ!’ ሰይሙ ከም መጋበሪ ክጥቀመሎም ዝኸኣለ። ከምቲ ዝብኢ ክሳብ ዝደልዎ ይሕንክስ’ ዝብሃል ግን ኢሳያስ፡ ተጋደልቲ ክፉእ ሓሳቡን ዕላማኡን ከይፈልጡ፡ ብጥንቃቐን ብትዕግስትን ይንቀሳቐስ ከም ዝነበረ’ዩ ዝፍለጥ። ንክፉእ ባህሩ ዝሕግዝ ክፉእ ብልሓትን ምህዞን ክስውኸሉ ብተ.ሓ. ኤ ንቻይና ተላኢኹ፡ ካብ ናይ ማዎ ጨካን ደሳዊ ስርዓት ከክፉኡ ተማሂሩ ተመሊሱ። ድሕሪኡ ካብ ተ.ሓ. ኤ ሃዲሙ ምስቶም ተፈልዮም ኣብ ዓላ ዝንቀሳቐሱን ብኣብርሃም ተወልደ ዝምርሑ ዝነበሩን ተጸምቢሩ። ድሕሪ ሞት ኣብርሃም ተወልደ ከኣ፡ ንሱ ጥራይ ብዝፈልጦ ብልሓት፡ ናይቲ ጉጅለ ዓላ መራሒ ክኸውን ከም ዝኽኣለ’ዩ ዝፍለጥ። ካብኡ ንድሓር፡ ካብ ቻይና ዝቐድሖ፡ ብደሳዊ ስነ ሓሳብ ተጥቂሙ፡ ናይ ናብ ስልጣን ንምድያብን ከም ዝተጥቕመሉ’ዩ ካብ ተግባሩ ምርዳእ ይክእል። ንህዝብና ብኸመይ ኣርዒድካን ፈላሊኻን፡ ብስለያ መሓውራት ንሰባት ብምጥልላፍ ምቁጽጻር ከም ዝክኣል ብምጽናዕን፡ ንዘይተማህረን ዘይነቕሐን ህዝቢ ዘተሃራርፍን ዘይፍጸም ተስፋ ብምሃብን፡ ሓሶታት ብምንዛሕን ንሰባት የደናግርን የታልልን ከም ዝነበረ’ዩ ዝፍለጥ። ኢሳያስ፡ ኣብ ግዜ ገድሊ ሚስጢራዊት ሰልፊ መስሪቱ፡ ክብድሁዎ ንዝኽእሉ ምሁራትን ጀጋኑን ኣዳህሊሉ እናጥፍአ ናብ ስልጣን ከም ዝደየበ’ዩ ዝንገር። ንጀጋኑ መመሪጹ የጥፍእ ከም ዝነበረ ዝፈለጡ ውሑዳት፡ ‘ምእንቲ ኣንጭዋ ትሕለፍ መጎጎ!’ ብማለትን ናይ ኢሳያስ ጉዳይ ድሕሪ ናጽነት ነርክበሉ እናበሉ ስለ ዝቐደሞም ዝበዝሑ ከም ዝጠፍኡ’ዩ ዝንገር። ህዝብና ናጽነቱ ምስ ጨበጠ’ውን፡ ነቶም በላሕትን ኣንጻር ዓርሞሸሽ ሰራዊት ደርግ ዝሰዓሩን፡ ኣብ እንግድዖም ሓዚሎም ንዓዲ ዘእተውዎ ጀጋኑ መራሕትን ተጋደልትን ዝተፈላለየ ምህዞታት ፍሒሱ ኣጥፊኢዎም። ክሳብ ሎሚ ህዝብና፡ ክፉእ ምህዞ ኢሳያስ ፈሊጡ ክዓግቶን ክኣልዮን ዘይምኽኣሉ ከኣ ዘሕዝንን ዘስደምምን። ከምቲ፣ “ኣነፋፍራ ቆቓሕ ዘይፈልጥ ሃዳናይ!’ ዝብሃል፡ ቆቓሕ ክትነፍር ጥራይ ሰሚዑ ጥራይ ኢዱ ንገዛ ዝኣቱ’ዩ ዝመስል ዘሎ ህዝብና። ኢሳያስ፡ ‘ፕረዚደንት ኤርትራ!’ ምስ ተባህለ’ውን ኣብ ሜዳ ዘማዕበሎ ናይ ጥፍኣት ዘመተ ብዝገደደን ዝዓበየን ይቕጽሎ ከም ዘሎ ንኩሉ ዝግሃድ ዘሎ ሓቂ ኢዩ። ንኤርትራውያን ይኣስር፡ ይጨዊ፡ ይቕትል ኣሎ። ንህዝቢ ብኸብዱ ሒዙ ብማይ ጽምእን ጥሜትን ክኹስተር ፈሪዱዎ ኣሎ።
ከምቲ፣ እዝጊ ከጽልእ ምኽሪ ይኸልእ፡ ዝብሃል ኢሳያስ ሎሚ ከኣ፡ ካብ ክፉእ ተግባሩ ክዓግቶ ዝኽእል ኤርትራዊ የለን ዝብል እምነት ስለ ዘሕደረ፡ ህዝብን ሃገርን ናይ ምጥፋእ ዕላምኡ ንምፍጻም ይጓየ ኣሎ። ሕሉፍ ሓሊፉ፡ ምስ ጠ/ሚ ኢትዮጵያ ዓቢ ኣብ ዝተራኸበሉ እዋን፣ “ኣይከሰርናን! ገንዘብና ኣምሊስና ኢና!” ናብ ጎንደርን ኣዲስ ኣበባን ኣዋሳን ከይዱ ኢትዮጵያ ምዃኑ ብቃሉ፣ “ህዝቢ ኤርትራን ህዝቢ ኢትዮጵያ ክልተ ህዝቢ ኢዩ ዝብል ሓቂ ዘይፈልጥ ኢዩ!” ንዶ/ር ዓቢይ ከኣ ንስኻ ኢኻ ትመርሓና! ምስ በለ’ዩ ብዙሕ ኤርትራዊ ክፈልጦን ክቐብጾን ዝኸኣለ። ክልቲኦም መራሕቲ ይበጻጽንሑን ካብ ህዝቦም ተኸዊሎም ህዝብታት ንምንቛት ተንኮላት ይፍሕሱ ምህላዎም እናሓደረ ዝቕላዕ ዘሎ፡ ንክልቲኦ ዝልክም ጉድ ከም ዝኸውን ዘጥራጥር ኣይኮነን። ኣብ ውሽጢ ዘሎ ህዝብና ትሕቲ መሬት ዝሰፈረን ዘይሰፈረን ኮይኑ’ምበር ኩሉ ብጽኑዕ ዝሕሎን ሕቡስ ኢዩ። እዚ ኣረምኔ ስርዓት ደንጎላ ኮይኑ ስለ ዝጸቐጦ፡ ብሓይሊ ብረትን ካድረታትን ሰለይትን ሒዙ፡ ከይእከብን ከይዛተን ስለ ዝኸልከሎን ዝፈላለዮን ፍሕትሕት ክብልን ሓቢሩ ክልዓልን ስለ ዘይከኣለ እምበር፡ ህዝብና ንኢሳያስ ካብ ዝቐብጾ ነዊሕ ጌሩ ኢዩ። ታሪኽ ህዝቢ ኤርትራ ብሃይማኖትን ኣውራጃን ከም ዘይፈላለን ከም ዘይናቖትን ኢዩ ዘረጋግጽ። ሓደ ኣብነት ክጠቅስ። ኣብ ኤርትራ ዝነበራ፣ ሓማሴን፡ ሰራየ፡ ኣከለጉዛይ ተባሂለን ዝፍለጣ ዝነበራ ህቡባት ናይ ኩዕሶ ክለባት ኣብ ዝጻወታሉ መዓልቲ ውሑዳት ደገፍተን የዕገርግሩ ስለ ዝነበሩ ኣዛዚ ፖሊስ ዝነበረ ኮ/ል ተድላ ዑቕቢት፡ ‘ስመን እንተ ዘይቀይረን ክጻወታ የብለንን!’ ብማለት ከይጻወታ ከለኪሉወን። እቲ ክለባት ከኣ ብርቱዓት ክንከውን ዝኸኣልና ብስም ኣውራጃታት ስለ ንጻወት ኢዩ። እንተለዊጥና ደጋፊ ክንረክብ ኣይንኽእል፡ ብማለት ስም ምልዋት ስለ ዝኣበያ ንሰለስተ ከይጻወታ ከልኪሉወን ኔሩ። ድሕሪ ክንደይ ጻዕሪ ግን፡ ሓማሴን ኣስመራ፡ ሰራየ ማይልሓም፡ ኣከለጉዛይ እምባሶይራ ተባሂለን ጸወታ ከም ዝቐጸካ ኢዩ ዝፍለጥ። ሎሚ ግን ኢሳያስ ንኣውራጃ ከም መፈላለዪ ይጥቀመሉ ኣሎ። ካብኡ ሓሊፉ’ውን “ኣውራጃዊ! ሃይማኖታዊ! ቃላት ምሂዙ ከም መሕፈርን ጸርፊን ይጥቀመሉ ኣሎ። ዕላምኡ ግን ህዝቢ ኤርትራ ብኣውራጃ ተጠርኒፉ ከይብድሆ ብምስጋእ’ዩ ዘፍረሶ። ብዞባታት ዝተክኦ። ኢሳያስ ካብ ሃገር ሓሊፉ፡ ብሃሱሳቱ ተጠቂሙ ኣብ ወጻኢ ንዘለዉ ዜጋታታት ንምቁጽጻር ይጽዕር ከም ዘሎ ዝክሓድ ኣይኮነን። ነዚ ዝዘንግዑ ምህላዎም ከኣ ዘጉሂ ኢዩ። ኣብ ጨና ባሩድ ዘይብሉ ዓዲ ሕጊ ሰፊሮም ከምዚ! ከምቲ! ዘይገብር ንዝብሉ ከኣ፡ ከምቲ፡ ‘ኩናት ዘይወዓለ በሊሕ! ምዃን ገዲፍኩም፡ ኣብነት ኮንኩም ምርሑና! ‘ንዑ እዛ ናብራና ፈትንዋ!’ ዝብል መልእክትን ለበዋን ኣለዎ ህዝብና። ብጽሑፍን ብመራኸቢ ብዙሓንን ካብ ክውንነት ዝረሓቐ፡ ንብዙሓት ከጋጊ ዝኽእል ሓበረታን መግለጽን ንዘመሓላልፉ ከኣ፡ ትብሉዎን ትጽሕፉዎን ካብ ህዝብኹም ካብ ህዝብኹም ርሒቕኩም፡ ነፊርኩም ከም ዘለኹም ዘመልክት ኢዩ። ምናልባት ካልኣይ ዓዲ ስለ ዘለኩም ይኸውን። ንሕና ግን እዛ ሓንቲ ኤርትራ ትብሃል፡ ቀደም ገዲፍኩማ ዝተሰደደኩም ሃገር ጥራይ ኢያ ዘላትና። ሕጂውን ነዚ ነዚ ኣረመኔ ስርዓት ንምእላይ ክባላሓቱ ዝኽእሉ ምሁራትን ለባማትን ናይ ነዊሕ ተሞክሮ ዘለዎን ኣሕዋት ኣለውና! እናበልና ብኣኹም ንምካሕ ዘለና። ሎሚዶ ጽባሕ ዝሓዙ ሒዞም ይምለሱና! እናበልና ዓዲ ኩልና ከይትጠፍኣና ምዩቕ እናበልና ንሕሉ ከም ዘለና ኣይትዘንግዑ ሓደራ። ኣብ ቀረባ ግዜ ሓቢርና ንነብረላ ሰላማዊትን ደሞክራሲያዊትን ሃገር ክንምስርት! ዝብል ተስፋ ኢዩ ዘለና። ስለዚ ኣይንገዳዳዕ። ሕልናኹም መርሚርኩም ቅረቡና፡ ሓቢርና ንዛተ፡ ተሓጋጊዝና ፍታሕ ንድለ። ‘እዛ ዳዕሮ በሲላ ኢያ! ሓቢርና ንብልዓያ!’ እናበልና ብተስፋ ንጽበየኩም ከም ዘለና ከይትርስዑ ሓደራ። ከምቲ ኩሉ ገዝኡን ከባቢኡን እንተጽርዩ ህልውንኡ ከውሕስ ይኽእል’ዩ ዝብሃል ከኣ፡ በብወገና ብህግደፍ ተዓሽዮም ንሰባት ከዐሽዉ ዝፍትኑ፡ ስንቂ ዘቐብሉ፡ ነሕዋቶም ኣሕሊፎም ንበላዒ ዝህቡ ብምኽርን ፍቕርን ብምቕራብን ብምርዳእን ምስ ህዝቦም ክውግኑ ምጽዓር እቲ ዝዓበ ዕማም ይጽበየና ከም ዘሎ ዝስሓት ኣይኮነን። ኣእምርኡ ንዘይተሰልበ ሓውናን ሓፍትናን፡ ‘ተለኻኺምዶ ንጥፋእ፡ ሓቢርካ ንድሓን!’ ዝብል ሕቶን ለበዋን ናብ ዝስምዕ ብምሕላልፍ ንዝተጋገዩ ናብ ልቦም ምምላስን ምስ ህዝቦም ከም ዝውግኑ ምግባርን ከም ዝኣምን ኢዩ ዝገልጽ ዘሎ ህዝቢ ኤርትራ። እዚ ማለት ከኣ፡ ናይ ህግደፍ መሰረትን ሱርን ምብታኽ ማለት ኢዩ። ነቶም ጥፍኣት ህዝቦም ዘቀላጥፉ ዘለዉ ኣሕዋትን ኣሓትን ተግባሮም ከቋርጹ ምጽዓር ማለት ኢዩ። መጥፊኢ ህዝቦም ስንቂ ዘቐብሉ ካብ ተግባሮም ክቑጠቡ ምምሕጻን ማለት ኢዩ። ናይ ጋኔን መልእኽተኛ ኮይኖም ንህዝቢ ዝጸናጸኑን ዝተባህለን ዘይተባህለን ወረታት ንህግደፍ ዘቐብሉን ንስቦም ዘጥፍኡን፡ ጽባሕ ደልዩ ዘይረኽቦ ሓው/ሓፍቲ ካብ ምጥፋእ ክድሕን ምምካር ማለት ኢዩ።ንህዝብና ሃገርናን ንምጥፋእን ወደባታ ንምውራስን ስርዓት ሃይለስላሴን ድርግን ብዙሕ ጽዒሮም ኢዮም። ሃይለስላሴ ንኤርትራ ክጎብጥ ብዘካየዶ ጉጉይ ምሕደራን ኩናትን ብዝገጠሞ ብርቱዕ ቃልሲ ህዝቢ ኤርትራ ክዕወት ስለ ዘይከኣለ ብ1974 ካብ ስልጣኑ ከም ዝተባረረን ደርግ’ው ንናይ ኤርትራ ጉዳይ ክፈትሕ እንተ ዘይክእሉ ኣብ ስልጣን ንነዊሕ ግዜ ክጸንሕ ከም ዘይክእልን ናይ ቢቢሲ ጋዜጠኛታት ተንብዮም ኔሮም። ሕጂ ከኣ ካብ ዝሓለፈ ክመሃሩ ዘይከኣሉ ኢሳያስን ጠ/ሚ ኢትዮጵያ ዶ/ር ዓቢይን፡ ንህብታት ኤርትራን ኢትዮጵያን ብምድንጋር፡ ኣንጻር ሕወሓት ኩናት ንምጅማር ይደናደኑ ከም ዘለዉ ኢዩ ዝስማዕ ዘሎ። እዚ ከኣ ለካሚኦም ኢዩ ዝኸውን። ንከባቢና ዝሕምስን ህልቂት ህዝብታት ዘኸትልን ምዃኑ’ውን ዝስሓት ኣይኮነን። ህዝብና፡ ድሕሪ ሕጂ፡ ከምቲ ኣናፍራ ቆቛሕ ዘይፈልጥ ሃዳናይ ኮይኑ ክነብር ማለት ከኣ ዘበት ኢዩ። ዝኸፍሎ ናይ ህይወትን ንብረትን መስዋእቲ ይበዝሕ ይኸውን እምበር ህዝብና ከምቶም ቀዳሞት ጀጋኑ፡ ዝኸፈለ ከፊሉ፣ ክብሩን፡ መሰሉን፡ ልዑላዊነት ሃገሩን ከም ዘውሕስ ዘጠራጥር ኣይኮነን። ነፍስ ወከፍ ኤርትራዊ ዓወት ህዝብና ንምቕልጣፍ ዝጽዕርን ዝዕጠቕን ኮይኑ ክርከብን ግድን ኢዩ ዝኸውን።
ምልኪ ይፍረስ ሕጊ ይንገስ
ዓወት ንውጹዕ ህዝቢ ኤርትራ
ምስሉ ተኪኤ 2 ሰነ 2020
