ኣብ ሓዳርካ ህውከት እንከለካ፡ ብኡሳት ጎረቤትካ ክትዓርቕ ምፍታን ምስሉይነት’ዩ

ኣብ ሓዳርካ ህውከት እንከለካ፡ ብኡሳት ጎረቤትካ ክትዓርቕ ምፍታን ምስሉይነት’ዩ

 ህዝቢ ኤርትራ፡ ኣብ ጉጅለ ህግደፍ እምነት ካብ ዘጥፍእን እታ ብክቡር መስዋእቲ ደቁ ዝመጸት ልኡላዊት ሃገር ኣብ ሰንከልከልን ኣብ ጎደና ዕንወት ትጓዓዝ ከምዘላን ኣብ ዝሓለፈ ሒደት ዓመታት ዝያዳ ተገንዚብዎ ኣሎ። ብፍላይ ድሕሪ’ቲ መላኺ ኢሳያስን ሽሓጢ ዓቢይ ኣሕመድን፡ ኣብ 2018 ኣብ ኣስመራን ኣዲስ ኣበባን ዘካየድዎ ናይ ሓሶት ናይ ሰላም ድራማ፡ ቀዳምነት ህግደፍ ኣብ ስልጣን ምቅጻል ምዃኑ ተረጋጊጹ’ዩ። ጉጅለ ህግደፍ ብወገኑ፡ ንህዝቢ ኤርትራ ብሓይሊ ምዕምጻጽን ምጭፍላቅን እምበር ብሕግን ሰብኣውነትን የማሓድሮ ከምዘየለ ስለዝፈልጥ’ዩ ኣብ ዘይፈልጥዎ ዓዲ ከይዱ ዘይንሱ ክመስል ዝደልን ዘደናግርን ዘሎ።

ውልቀ መላኺ ኢሳያስ፡ ብኢደ ዋኒኑ ከም ፕረሲደት ሃገረ ኤርትራ ዘውዲ ካብ ዝደፍእ፡ ከም ሕጋዊ መራሒ፡ ብስም ኤርትራን ህዝባን ክልፍልፍን ክምሕልን ይስማዕ’ዩ። እንተኾነ፡ “ዘይሓፍር ድሙስ ገረማርያም ስሙ” ከምዝብሃል ውልቀ መላኺ ኢሳያስ ኣብ ኤርትራ መባእታዊ ቅርጺ መንግስቲ፡ ቅዋም፡ ህዝባዊ ባይቶ፡ ሃገራዊ ባጀትን ፍትሕን ክህሉ ዕድል ከይሃበ፡ ጸገም ጎረባብቲ ሃገራት ክፍትሕ ምሕላሙ ኣየመልክዓሉን’ዩ። ከምቲ ኣብ ዓይንኻ ዘሎ በሰር ከይኣለኻ መንገፍ ካልኦት ክትኣሊ ዘይትኽእል፡ ጉጅለ ህግደፍ ቅድሚ ምስ ጎረባብቲ ሃገራት ሕግብግብ ምባሉ፡ ምስ ህዝቢ ኤርትራ’ዩ ክዕረቅን ገበናቱ ክናዘዝን ዘለዎ። ጉጅለ ህግደፍ ብዛዕባ ኤርትራን ህዝባን ዝሕለቕ እንተኾይኑን ኣብ ጎረባብቲ ሃገራትን ዓለምን ዝተደወነ መልክዑ ክቅየርን፡ ቃንዛን ሕሰምን ክፍውስ ኣለዎ። ፍርቂ ሚልዮን ካብ ህዝብና ኣብ ስደት ከምዝበታተን ኣናቀሰብካን ዓሰርተታት ኣሽሓት ዜጋታት ብዘይ ፍርዲ ኣብ መዳጎኒ እናኣሳቀኻን፡ ምስ ገበታ ሓጥያትካ “ጻድቕ በሉኒ” ምባል ግን፡ ንዓይ ነንጭዋዶ ኣብ ለቆታ’ዩ።

ኣብዚ ህዝቢ ኤርትራን ካልእ ክፍልታት ዓለምን፡ ካብ ሕማም ኮሮና ቫይረስ ንምክልኻል ኣብ ቤቱ ተዓጽዩን ብመነባብሮ ተዋጢሩሉን ኣብ ዘለወሉ እዋን፡ ውልቀ መላኺ ኢሳያስ፡ ናብ ኢትዮጵያን ሱዳንን እናተመላለሰ ብዛዕባ “ሓባራዊ ዞባዊ ምውህሃድን ምትሕግጋዝን” ዓጀውጅው ምባሉ ንብዙሓት ከየገረመ ኣይተረፈን። ኣብዚ እዋን’ዚ ኤርትራ፡ ብሰንኪ ድርቅናን ክቱር ህርፋ ስልጣንንን ጉጅለ ህግደፍ፡ ብምግሃስ ሰብኣዊ መሰል፡ ምብትታን ስድራቤት፡ ድኽነትን ሕጽረት ማሕበራዊ ኣገልግሎትን፡ ኣብ ዓለም ዝወዳደራ የለን። እቲ ኣብ ሃገርና ዘሎ ክውንነት እዚ እንከሎ፡ መራሒ ጉጅለ ህግደፍ መላኺ ኢሳያስ፡ ምስ ጎረባብቲ ሃገራት ጥዕና ዘለዎ ምሕዝነትን ምትሕግጋዝን ክገብር ዘይሕሰብ’ዩ። እንተገበረ ድማ ሓዊ ከሳውር እምበር ሰላም ከስፍን ባህርያቱ ኣየፍቅደሉን’ዩ። ጉጅለ ህግደፍ ዋላ’ኳ ብኣፉ ምስ ጎረባብቲ ሃገራት ምርግጋእን ምትሕግጋዝን ኣብ ምምጻእ ዕዙዝ ተራ ይጻወት ከምዘሎ ይግዓር፡ ብተግባር ግን ካብ ዞባውን ኣህጉራውን ውድባት ንጹል’ዩ። ክልእ ይትረፍ ኣብቲ ንሃገራት ቀርኒ ኣፍሪቃ ዝጥርንፍ ብኢጋድ ዝፍለጥ ውድብ’ውን ክሳብ ሕጂ ቦታ የብሉን።

ጉጅለ ህግደፍ፡ ኣብ ውሽጢ ኤርትራ ይኹን ምስ ወጻኢ ሃገራት፡ ርጉእን ንቡርን መስርሕን ምሕደራን ስለዘይክተል፡ ዘካይዶ ንጥፈታት ምስ ረብሓታቱን ምዕቃብ ስልጣኑን ዝተኣሳሰርን ዝዛመድን ክኸውን ኣለዎ። መንግስታት ኢትዮጵያን ሱዳንን ጉጅለ ህግደፍ ጸላእን ቀታልን መላእ ህዝቢ ኤርትራ ምዃኑ ኣጸቢቆም ዝፈልጡ’ኳ እንተኾኑ፡ ምስ መላኺ ኢሳያስ ናይ ሕኸኸኒ ክሓከካ ውልቃዊ ዕርክነት’ዩ ዘለዎም። ንኣብነት፡ ቀዳማይ ሚኒስተር ኢትዮጵያ ዶር ዓቢይ ኣሕመድ፡ ኣብ 2018 ምስ መላኺ ኢሳያስ ሓድሽ ፍቅሪ ክጅመር እንከሎ፡ ናብ ስልጣን ንምሕኳር ንተቃወምቱ ክጭፍልቀሉ እምበር፡ እከይ ተግባራት ባህርያት ኢሳያስ ተሰዊሩዎ ኣይኮነን። ብቀንዱ ድሌት ዓቢይ ኣሕመድ፡ ኩሎም ኣብ ኤርትራ ዝነበሩ ተቃወምቲ ኢትዮጵያ ቦታ ክስእኑን ንመራሕቲ ወያነ ንምቅርቃርን ዝዓለመ’ዩ።

ውልቀ መላኺ ኢሳያስ፡ ህዝቢ ኤርትራ ከይመረጾን ብዘይቅዋምን ንኣስታት 30 ዓመታት ኣብ ስልጣን ተወጢሑ ኣብ ኤርትራ መዘና ኣልቦ ምግሃስ ሰብኣዊ መሰል እናፈጸመ፡ ዶክተር ዓቢይ ኣሕመድ ዝኾነ ተቃውሞ ኣየርኣየን። ዓቢይ ኣሕመድ ግን ብስም “ሰላምን ፍልስፍና ንደመርን” ንሓጺር እዋን ኣብ ኢትዮጵያን ዓለምን ህቡብነት ኣጥርዩ ጥራይ ዘይኮነ ናይ 2019 ተዓዋቲ ስልማት ኖቤል እውን ኮይኑ። እቲ ኣብ ባይታ ዘሎ ክውንነት ግን፡ ዓቢይ ኣሕመድ ኣብ ስልጣን ምስደየበ፡ ኣብ ኢትዮጵያ ዘይምርግጋእ፡ ቅትለት፡ ምፍንቃልን ምጥርጣርን ኢዩ ሰማይ ዓሪጉ። ብኣንጻሩ ውልቀመላኺ ኢሳያስ ካብ ዓቢይ ኣሕመድ ዝጽበዮ ህያብ፡ ኩሎም ደለይቲ ፍትሒ ኤርትራ ኣብ መሬት ኢትዮጵያ ክህደኑን ቦታ ክስእኑን ኢዩ። ውልቀመላኺ ኢሳያስ እግሩ ዘንበረላ ቦታን ቤትጽሕፈትን፡ ዕግርግርን ሕማም መንሽሮን እምበር ጥዕና ከምዘይርከብ ብግብሪ ዝተመስከረ’ዩ። ጉጅለ ህግደፍ፡ ኣብ ካርቱም ምስ ማእከላይ መንግስቲ ሱዳን ስምምዕ ዕርቅን ምትሕግጋዝን ይፍርም፡ ናብ ኤርትራ ክምለስ እንከሎ ግን፡ ንተቃወምቲ ሱዳን ብረትን ገንዘብን ምስናቅ ነውሪ ኮይኑ ኣይስምዖን ኢዩ። 

እቲ ንውልቀ መላኺ ኢሳያስ ንምሕጓስን ንምስጢራዊ ርክባቱ ንምሕባእን፡ ኣብ ዝተፈላለየ ቦታታት ሱዳንን ኢትዮጵያን ኣብ ልምዓታዊ መደባትን ታሪኻዊ ቦታታትን ዕደት እናፈጸሙ ሕቋፍ ዕንባባን ህያብን ክብርከተሉ፡ ቡን ክኽሽከሸሉን ክድረፈሉን ምርኣይ ልሙድ ኢዩ። ብርግጽ መራሕቲ ሱዳን ወይ ኢትዮጵያ ናብ ኤርትራ ወግዓዊ ዑደት ክፍጽሙ እንተመጺኦም መላኺ ኢሳያስ ኣብ ዓዲ ሃሎ ማይ ዝመልአ ዲጋ ክዕዘቡ፡ ገማግም ባሕሪ ገርጉሱም ከምኡ’ውን ኣብ ዓርበ-ሮቡዕ በለስ ክበልዑ እምበር ከምቲ ኣብ ኢትዮጵያን ሱዳንን ዝምዕብል ዘሎ ልምዓታዊ ትካላት የለን። ጉጅለ ህግደፍ፡ ንኤርትራውያንን ስሕት ኢሎም ናብ ኤርትራ ዝበጽሑን ወጻእተኛታት ብተደጋጋሚ ዘርእዮም ቦታ፡ ነቲ ብጉልበት ሃገራዊ ኣገልግሎት ዝተሰርሐን ካብ ሓረስቶት መንጢሉ ንኡሙናቱ ጀራዲን ከልምዕሉ ዝተዓደለ ስቡሕ መሬት’ዩ።፡ እቲ ካብ ኩሉ ዘገርም ድማ ህዝቢ ኣስመራ ብስእነት ዝስተ ማይ ካብ ነዊሕ  ዓመታት እናተጨነቀ እንከሎ፡ ጉጅለ ህግደፍ፡ ንበጻሕቲ፡ ማይ ዝመልአ፡ ጸገም ህዝቢ ዘይፈትሕን ፍርያት ዘይህብን ዲጋታት ምርኣይ፡ ከም ምልክት ምዕባለን ንጥፈታት ልምዓታዊ መደባት ምሕሳቡን’ዩ።

                     ጽላል፡ ካብ ሕቡራት መንግስታት ኣመሪካ፡ 1 ሓምለ 2020