ብምልካዊ ስርዓት ኢሳይያስ ኣብ ኡጋንዳን ጁባን ዝተሰነዐ ክስታት ዝተመስረተሉ ኤርትራዊ ብዓል ጸጋ ኣቶ ምሕረተኣብ ስዩም ተመልሶ ብኣኽባሪ ሕጊ፡ ፖሊስን ብቤትፍርድን ምሉእ ብምሉእ ነጻ ተባሂሉ።

ብ ቆንስል ምልካዊ ስርዓት ኢሳይያስ ኣብ ኡጋንዳን ጁባን ዝተሰነዐ ክስታት ዝተመስረተሉ ኤርትራዊ ብዓል ጸጋ ኣቶ ምሕረተኣብ ስዩም ተመልሶ ብኣኽባሪ ሕጊ፡ ፖሊስን ብቤትፍርድን ምሉእ ብምሉእ ነጻ ተባሂሉ ጉዳዩ ከምእተዓጽወ ጋዜጣታት ዩጋንዳ ኣብ ናይ ሎሚ ቕነ ሕታማተን ሓቢረን።

The world news.net ኣብ ናይ 18 መስከረም 2020 ሕታሙ፡ ` ህዝባዊ ኣኽባሪ ሕጊ ኡጋንዳ ንኤርትራዊ ብዓል-ጸጋ ካብ ዝተሰንዐ ክስታት ነጻ ድሕሪ ምውጽኡ፡ ክሱስ ቅሳነት ይረክብ` ብዝብል ኣርእስቲ ኣብ ዘስፈሮ ሰፊሕ ጽሑፍ፡ ኣቶ ምሕረተኣብ ካብ 2016 ኣትሒዙ ነብሱ ሓራ ንምግባር ዘካየዶ ነዊሕ ክርክር ተዓዊቱ፡ እቲ ብስርዓት ህግደፍ ዝተሰነዐ ናይ ክሲ ፋይላቱ ተዓጽዩ ኣብ መወዳእትኡ ከምዝበጽሐ ይገልጽ።

እቲ ውዲታዊ ክስታት፡ ኣብ ቆንስል ስርዓት ኢሳይያስ ኣብ ኡጋንዳ ብዝዓዩ ክልተ ሃሱሳት ዝተዋደደ ምዃኑ ዘመልከተ The world news.net ፡ ሓደ ካብቶም ከሰስቲ፡ ሄርሞን ሃብተሚካኤል ዝተባህለ ፖስፖርት ካናዳ ዝሓዘ ንዓመት ብ38 ሽሕ ዶላር ተቖጺሩ ንኤርትራውያን ብኸምዚ ዝኣመሰለ ጠቐነታት ሕቖኦም ንምስባር ዝተዋፈረ ሃሱስ ምዃኑ የረድእ።

Red Paper `ውን ንገብረ እዝራን ሙሴ ኣፍወርቅን ኣብቲ ኽሲ ንኽዋስኡ ቆንስል ተልእኾ ከምዝሃቦም ይጠቅስ።

The world news.net ኣቶ ምሕረተኣብ ብመንገዲ ሄርሞንን 16 ካልኦት ኣባላት ማሕበረኮም ኤርትራውያን ተሓባበርቱን፡ ምፍርራሕ ተጠቃምነት ጎነጽን ናዕብን፡ ጭውያ፡ ጾታዊ ልሽውናን ዘይሕጋዊ ምስግጋር ደቂ ሰብን ዝርከቡዎም ብዙሓት ከበድቲ ክስታት ከምዘቕረቡሉ ይጠቅስ።  

ብመሰረት እዚ ፖለቲካዊ ሽርሒ ህግደፍ ዘበገሶ ውዲት ድማ፡ እቲ ብኣቶ ምሕረተኣብ ዝውነን Sium Express (U) Limited  ዝብሃል  ትካል ካብ 2016 ኣትሒዙ ግዳይ ዝተናውሐ መርመራ ፖሊስን ቤትፍርድን ኡጋንዳ ከምዝኾነ እቲ ጋዜጣ የረድእ።

ኣብ ኩሎም እቶም መርመራታትን መጋብኣያታት ቤትፍርድን፡ ኣቶ ስዩም፡ ንሱ ብምኽንያት ዕዉትነት ትካሉን ህቡብነቱ ኣብ ኤርትራውያንን፡ እቲ ቀሪቡሉ ዝነበረ ክሲ ፖለቲካዊ ውዲት ናይቲ ስርዓት ዘበገሶ ምዃኑ ብቐጻሊ ክገልጽ ምጽንሑ ብምግላጽ ድማ፡ ኣቶ ምሕረተኣብ ኣዝዩ ለጋስ ብምዃኑ ኣብ ኤርትራውያን ብዝነበሮ ጽልዋ ዓይኖም ደም ከምዝመለኦም ካልኦት ምንጭታት ከምዝመስከሩ `ውን እቲ ጋዜጣ ይጠቅስ።

` ፍትሒ ትንድጒ ደኣ`ምበር ኣትቕበርን `ያ` ብምባል ከኣ፡ እቲ ኣብ ልዕሊ ብሃር ብዓል ጸጋ ኣቶ ምሕረተኣብ ስዩም ተመልሶ ተመስሪቱ ዝነበረ ክስታት ምሉእ ብምሉእ ውዱቕ ኮይኑ፡ ኣቶ ምሕረተኣብ ሓቅነቱ ተረጋጊጹ ምህላዉ፡ ነዚ ክዉንነት`ዚ ከምዘረጋግጽ የገንዝብ።

እቲ ጋዜጣ ብዓይኑ ዝረኣዮም ሰነዳት ከምዝምስክሩዎ፡ ብ ሓምለ 26 2020፡ ባርብራ ማሲንዲ ብትእዛዝ ሓድሽ ህዝባዊ ኣኽባሪ ሕጊ ኡጋንዳ ናብ ክፍሊ ገበናዊ መርመራ (CID)፡ ንኣቶ ምሕረተኣብ ስዩም ዝምልከቱ ናይ ክሲ ፋይላት ኩሎም ይተዓጸዉ ዝብል ደብዳበ ከምዝተጻሕፈሉ `ውን የረድእ።

እቲ ኣሃዝ ሰነዳት ናይቲ ጉዳይ በብሓደ እናጠቐሰ ንፍሽለት ናይቲ ስርዓት ኢሳይያስ ብመንገዲ ልኡኻቱ ዘካየዶ ሽርሒ ብሰፊሑ ዝገለጸ The world news.net ፡ዋላ ፋይላት `ቲ ጉዳይ ምስ ተዓጸወ፡ ንኣቶ ምሕረተኣብ ዕዳን ዕንድዳን ገይሮም ሰንፈላል ንኽገብሩዎ ሃሱሳት `ቲ ስርዓት ንሓንቲ ዮርሳለም ዝተባህለት ኤርትራዊት ካብ ኤርትራ ናብ ኡጋንዳ ብምስግጋር ከምዝኸሰሱዎ ይጠቅስ።

ይኹን`ምበር፡ መርመርቲ፡ ሰነዳት ጉዕዞ ናይታ ጓል ኣንስተይትን ዝተጓዕዘትሉ ኩነታትን ብምምልካት ውዱቕ ከምዝገበሩዎ እቲ ጋዜጣ ይሕበር። እታ ጓል ኣንስተይቲ ትሕቲ ዕድመ ከምዘይነበረት፡ ወግዓዊት ብዓልቲ ኪዳን ወዱ ከምዝኾነት፡ ብምሉእ ኣፍልጦን ምርቓን ስድራቤታ ካብ ኤርትራ ናብ ኡጋንዳ ከምእተፋነወት፡ ኣዲኣ `ውን ክሳብ ኡጋንዳ ከምዘሰነየታ ተወሳኺ መርትዖታት ከምዝረኸቡ `ውን ኣገንዚቡ።

ብመሰረት ሓበሬታ The world news.net፡ እቲ ናብ ኣቶ ምሕረተኣብ ስዩም ዝቐንዐ ናይ ሓሶት ክስታት፡ ስርዓት ኢሳይያስ ነቲ ብዓል ጸጋ ንምዕናው፡ ሄርሞን ሃብተሚካኤል ዝተባህለ ፓስፖርት ካናዳ ዝሓዘ ሃሱስ ድሕሪ ምውፋሩ እዩ ዝጅምር። እዚ ከኣ፡ ኣቶ ምሕረተኣብ፡ ኢሳያስ ገብራይ ዝተባህለ ቆንስል ስርዓት ኢሳይያስ፡ ዲፕሎማስያዊ ቅጥዕታት ጥሒሱ ነቲ ኣቐዲሙ ዝኸሰሶ ሄርሞን ዝተባህለ ሃሱስ ክድግፎ ድሕሪ ምፍታኑ `ዩ ተኸሲቱ።

ኣቶ ምሕረተኣብ ስዩም፡ ሄርሞን፡ ኣብ ገዛእ ቤቱ መጺኡ ምስ ሰይቲ ወዱ፡ የሩሳሌም ተወልደብርሃን ብምርኻቡ ተኣሲሩ ነይሩ እዩ። ድሒሩ ከምእተፈልጠ፡ ሄርሞን፡ ንዮርሳሌም ናይ 15 ሽሕ ዶላር ጉቦ ብምሃብ ኣቶ ምሕረተኣብ ብዘይሕጋዊ መንገዲ ካብ ኤርትራ ናብ ኡጋንዳ ከምዘሰጋገራን ወዱ ከምዘበላሸዋን ብሓሶት ክትምስክር ጭብጢ ክስንዕ ከሎ እዮም ፖሊስ ኡጋንዳ ረኺቦሞ።

እዚ ፈተነ `ዚ ድማ፡ ኣቶ ምሕረታኣብ ንስራሕ ናብ ኤርትራ ከይዱ፡ ወዱ ንትምህርቲ ኣብ ዓዲ እንግሊዝ እናሃለወ እዩ ተገይሩ።

ቀጺሉ `ውን ሄርሞን ንዮርሳሌም ሒዙ ናብ ቱርኪ ከምዝሃደመ እቲ ጋዜጣ ይጠቅስ።

ሄርሞንን እቶም 16 ኣባላት ማሕበረኮም ኢና ዝብሉ መሻርኽቱን፡ ነዚ ጉዳይ `ዚ ኣብ በልጅም ምስ ዝርከብ ቢንያም ኮኾበ ዝተባህለ ተሓባባሪኦም፡ ሰብኣይ ሓብታ ንዮርሳሌም ብምርኻብ ድምጺ ግዳያት ኢሎም ነቲ ዝተሰነዐ ክሲ ኣብ ፈይስቡክ ብምጽርጋሕ ናብ ኢንተርፖል ብራዚል ልኢኾሞ። ካብኡ ድማ እቲ ጉዳይ ናብ ምብራቕ ኣፍሪቃ ተመሊሱ።

ብድሕሪ`ዚ ኩነታት `ዚ ኣብ መንጎ ኣቶ ምሕረተኣብን ቆንስል ስርዓት ህግደፍ ኣብ ኡጋንዳን ሓያል እምባጋሮን ኲናትን ከምእተላዕለ፡ እቲ ኣብ ልዕሊ ኣቶ ምሕረተኣብ ዝተላዕለ ናይ ጎነጽ ክሲ `ውን ሳዕቤን ናይዚ ኩነታት ምዃኑ እቲ ኣዜጣ የረድእ።

ብመሰረት እቲ ጋዜጣ፡ ካብዚ ንደሓር፡ ኣቶ ምሕረታኣብ ድሕሪ ተኸታተልቲ ፈተነ ቅትለት ካብ ኡጋንዳ ከምልጥ ተገዲዱ። ሓደ ካብቶም ፈተነ ቅትለታት፡ ሓደ መንነቱ ዘይተፈልጠ ሰብ ኣብ ጽርግያ ካምፓላ-ጉሉ ብ ነሓሰ 2017 ንመኪናኡ ጠያይት ዘዝነበሉ፡ መኪናኡ ነዊሕ ኣንከራርያ፡ ንሱን ኣውቲስታኡን ብጎርጺ ተጎዲኦም ብህይወት ዝተረፉሉ ኣጋጣሚ እዩ። ኣቶ ምሕረተኣብ በቲ ዘጋጠሞ ኩነታት ናብ ፖሊስ `ኳ እንተኣመልከተ፡ ንድሕነቱን ድሕነት ስድራቤቱን መንገዱ ክደሊ ምስ መኸሩዎ ሕጉስ ኣይነበረን።

ብድሕሪኡ ሓዉ ግርማይ ስዩም ብተጻባእቱ ተሰሚሙ ከምዝሞተ ሕክምናዊ መረጋገጺታት ከምዘመልክቱ እቲ ጋዜጣ ይጠቅስ።

ነዚ ናይ ኣቶ ምሕረተኣብ ንጽህና፡ ብዙሓት ጋዜጣታት ኡጋንዳን ምብራቕ ኣፍሪቃን ሰፊሕ ሸፈነ ክገብራሉ ከለዋ፡ ገለ ካብኣተን፡ ኣብቲ ብውዲትን ሽርሕን ዝተኣልመ ክስታት ተመርኲሰን ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት ንዝዘርግሓኦ ግጉይ ሓበሬታ መአረምታ ብምግባር፡ ንኣቶ ምሕረትኣብ ስዩምን ስድራቤቱን ይቕሬታ ከምዝሓተታ ኣብ ገጻተን ዝረኸብናዮ መብርሂታት የረጋግጽ።